Nung ấm tử sa và quá trình thay đổi lò

Trải qua giai đoạn nặn tạo hình, ấm tử sa sẽ được để khô trước khi đem vào lò nung. Đây là chìa khóa then chốt cho việc thành phẩm có phản ánh đúng sự sáng tạo của người nghệ nhân hay không. Do vậy cần nắm chắc được các đặc tính của đất cát tím cũng như tuân thủ chặt chẽ quy trình nung ấm tử sa. Trong bài viết dưới đây, Trà Công Phu sẽ giới thiệu tới bạn đọc chi tiết về quy trình nung ấm trong lò rồng cùng quá trình thay đổi lò nung để tạo ra chiếc ấm độc nhất vô nhị. 

Sơ lược về lò rồng - lò Càn Long 

Những lò nung thô sơ nhất được thực hiện bằng cách sử dụng các hang động đã được tạo sẵn hoặc khai quật các hang động bằng sức người. Theo tài liệu khảo cổ ghi chép lại, ấm tử sa được nung bằng lò rồng (lò Càn Long) đầu tiên là  từ thời nhà Đường - lò nung Jianzhong Nghi Hưng. Sang đến thời nhà Minh đã có thêm lò nung kiểu châu Âu và lò nung rồng cổ là lò Shiwan ở Quảng Đông. 

Lò nung rồng - Lò nung Càn Long 

Lò nung rồng được đánh giá là sáng tạo bậc nhất của người làm nghề gốm. Lò được xây dựng bám sát theo độ dốc của sườn đồi với góc 8 - 20 độ với 2880 buồng đốt. Mỗi buồng cao 12 mét, hai bên hông lò là các mắt thang có tác dụng tiếp nhiên liệu. Nhiên liệu chính cùa loại lò này là cành thông và các loại gỗ cứng. 

Quy trình nung ấm tử sa trong lò rồng 

Sau khi ấm tử sa đã khô hoàn toàn, ấm sẽ được đưa vào lò nung ở nhiệt độ cao khoảng 1000 độ C trở lên. Việc luyện lửa cho ấm đất cát tím cũng là một công trình kiến ​​thức uyên thâm, người thợ nung lò nung cần phải có kinh nghiệm rất điêu luyện. Việc nung lò rồng có thể chia thành ba giai đoạn: nung sơ bộ, nung lò và làm nguội

Cấu tạo sơ bộ lò nung rồng 

Giai đoạn 1: Nung sơ bộ 

Giai đoạn gia nhiệt sơ bộ được đốt nóng trong buồng nhiên liệu đầu lò, sử dụng nhiên liệu là than. Trước đây, lò rồng thường dùng gỗ thông làm chất đốt, có ưu điểm là nhiệt trị cao, ngọn lửa lâu và ít tạp chất tro. Từ năm 1958, than cục đã được sử dụng làm chất đốt; các lò rồng riêng lẻ cũng được đốt bằng khí đốt, giúp tiết kiệm nhiên liệu hơn và cải thiện đáng kể điều kiện hoạt động của công nhân.

Giai đoạn 2: Nung lò 

Khi nhiệt độ lò đã đạt đến mức cao khoảng hơn 1000 độ C , lúc này những người thợ phải liên tục quan sát, tiếp thêm nhiên liệu cho lò trong suốt chu kỳ hoạt động của lò ( 4 ngày). Hoạt động của lò nung Dài được quyết định hoàn toàn bởi sự quan sát trực quan của công nhân lò nung về nhiệt độ ngọn lửa và sự thay đổi của thân lò. Vì vậy, phải nắm vững nguyên tắc “ghi chậm và quan sát tỉ mỉ”. Nhiệt độ của lò phải luôn giữ ổn định trong mức Thợ lò hai bên cũng nên trao đổi ý kiến ​​về màu lửa thường xuyên, để nhiệt độ trong lò luôn đồng đều, có thể nung sản phẩm hai bên cùng một lúc.

Giai đoạn 3: Làm nguội 

Kết thúc quá trình sản xuất, lò nung rồng sẽ được làm nguội tự nhiên khoảng 1-1,5 ngày sẽ được để nguội bớt bằng cách mở cửa lò. Khi nhiệt độ giữa lò và bên ngoài không còn quá cao, ấm thành phẩm mới được đưa ra ngoài. Sở dĩ làm vậy để tránh nhiệt độ bên ngoài quá thấp, ấm trong lò đang quá nóng rất dễ bị nứt vỡ khi gặp lạnh đột ngột. 

Quá trình thay đổi lò 

Ấm trà tử sa sau khi được nung trong lò có độ chịu nhiệt cao, không dễ bị biến dạng nhưng lại dễ bị đổi màu. Lúc đầu, ấm trà bằng đất sét nung tím có màu tím sẫm, một màu sắc cổ kính và trầm mặc. Sau đó, đất sét cát tím được các nghệ nhân nổi tiếng của các triều đại trước đây pha trộn và tạo ra nhiều màu sắc như đỏ thu hải đường, tím chu sa, vàng hướng dương, xanh đậm, cát trắng, mực nhạt, trầm hương, xanh nước, vàng lạnh. Những màu sắc khác nhau này, một số là màu tự nhiên của bùn, một số do các nghệ nhân tạo ra bằng cách sử dụng các loại bùn khác nhau, và các thay đổi vật lý hoặc hóa học khác nhau xảy ra trong quá trình nấu chảy, cái gọi là "các biến thể khác nhau, khéo léo."

Hàm lượng sắt trong đất khác nhau sẽ cho ra thành phẩm màu khác nhau

Vào năm Vạn Lịch thứ 32 của triều đại nhà Minh, Đại Bân - 大彬 , một bậc thầy làm ấm tử sa nổi tiếng, đã chọn loại bùn tử sa chất lượng cao và trộn nó thành nhiều màu bùn khác nhau để làm ấm. Thay vì nung ấm trà bằng phương pháp truyền thống đốt cháy trực tiếp, ông sử dụng lò rồng để sản xuất ra những ấm trà đất cát tím vang danh. Thông qua việc sử dụng các ngọn lửa khác nhau, nhiệt độ khác nhau khi nung ấm mà người thợ gốm có thể thay đổi được màu của ấm đất tử sa. Để đạt được trạng thái nung như vậy, chỉ cần nắm được nguyên lý biến đổi của các loại đất sét và màu men khác nhau, đồng thời phải nắm vững công nghệ nung và nhiệt. Hầu hết các lò ở Châu Âu đều sử dụng loại cát tím làm thân (nên thân lò có màu tím đen).

Ấm Tử Sa tráng men màu tím Yijun giữa thời nhà Thanh

Cái gọi là thay đổi lò nung đề cập đến một loạt các thay đổi (chủ yếu phản ánh trong tông màu và mức độ) của các chất hóa học nhất định có trong đất và trong quá trình nung gốm sứ, thông qua sự xâm nhập của một lượng carbon monoxide nhất định, dẫn đến sự biến đổi cấu trúc vật chất. Quá trình nung thay đổi trạng thái của nhiệt độ có  tác dụng phong phú, đặc biệt. Hiện tượng phần thân xanh bị chín hoặc một số chất bị chảy ra và chảy ra không được gọi là chuyển lò.

Trên thực tế, chuyển lò không phải hiếm, cái hiếm là tạo ra hiệu ứng ngoạn mục, thuần thục kỹ năng chuyển lò phương hướng. Có câu nói, cái gì hiếm là cái quý nhất, thời xưa, chỉ có một vài hoặc thậm chí một hoặc hai tác phẩm thành công thường được chọn từ quà trình chuyển lò này. Điều này không phải vì chỉ một vài thứ này đã làm cho lò nung thay đổi, nhưng vì tính tự nhiên và đặc biệt của phản ứng hóa học, số ít này xuất hiện một cách tự nhiên, kỳ diệu đẹp như tranh vẽ. Vì vậy, việc cải tạo lò theo đúng nghĩa phải hội đủ nhiều điều kiện để trở thành một kiệt tác, và tạo cho con người một vẻ đẹp không bao giờ mệt mỏi, giàu sức tưởng tượng và hấp dẫn. Đây có thể là một kho báu vô giá.

Nung ấm tử sa không chỉ là khâu cuối cùng quyết định sự thành bại của một tác phẩm nghệ thuật mà còn là giai đoạn tài sinh, tô vẽ cho ấm những màu sắc độc đáo diệu kỳ. Tại Trà Công Phu, quý trà nhân có thể sở hữu cho mình những chiếc ấm độc đáo, giá trị. 

Thông tin chi tiết mời quý trà nhân liên hệ qua Hotline: 0969 781 500 

Xem thêm: 

+ Cách chọn ấm tử sa sao cho đúng
+ Hướng dẫn cách khai ấm tử sa sau khi mua
+ Bàn pha trà điện kiểm soát nhiệt độ pha

+ Những loại trà thượng hạng giành cho người sành trà. 
+ Những trà cụ cần có trên bàn trà

+ Công cụ chế tác ấm tử sa ( Ấm tử sa - Những điều bạn chưa biết phần 1 )

+ Lò nung ấm tử sa ( Ấm tủ sa - Những điều bạn chưa biết phần 2)

+ Khám phá nghệ thuật trang trí ấm tử sa ( phần 1)

+ Khám phá nghệ thuật trang trí ấm tử sa ( phần 2)

+ Tìm hiểu quy trình sản xuất ấm tử sa